19. yüzyil baslariymis Iskocya’ya calismak ve hayatlarini devam ettirecek yiyecegi kazanmak icin giden Kelt’lerin ilk ortaya cikislari. Ama daha cok gecici iscilik olmus ; calismis ve donmusler.. Daha sonralari ; ayni yuzyilin sonlarinda , calismak icin Iskocya’ya giden Irlanda’li Kelt’ler , geri donmelerinin anlamsizligini,hayatlarini kazanacaklari yerin aslinda Iskocya topraklari oldugunu anladiklarinda ilk yerlestikleri yer Glasgow olmus ama bir gurup herseye ragmen,daha az,daha gucsuz olmalarina ragmen,Iskocya’nin biraz daha dogu kiyisina,Edinburgh’a yerlesmisler.. Hibernian ve Celtic tarihi ; bir dolu efsane de aslinda ; belki sadece bir kac ailenin aldigi ve bu kararla sekillenmis..
1800’lerin basinda Irlanda’dan Iskocya’ya ilk gelen grup,donduklerinde Iskocya’yi ‘’bizi kimsenin hos karsilamadigi baska ve cok daha guzel bir dunyaya gittik’’ diye anlatmislar. Ne Iskoclar onlara kucak acmis,ne de onlar Iskoc toplumuna entegre olmayi denemisler. Herkes destegi kendisi gibi olanda aramis o donem. Bu oylesine kati bir guruplasma olarak devam etmis ki; 1800’lerin sonlarinda Edinburgh’a kalici olarak yerlesen ilk guruplar,sehrin degisik yerlerine dagilmak yerine , Cowgate diye bilinen bolgesine yerlesmisler hep birlikte. Daha sonralari artan Irlanda’li nufusu , ‘Little Ireland’ ismini alan ve bugun hala ‘Little Ireland’ olarak bilinen bolgeye dagilmis,bir kismi ise Leith sahiline. Little Ireland olarak bilinen bolge bizlere Hibernian ve Celtic kuluplerini veren bolge ayni zamanda..
Buradaki cemiyet/cemaat ya da Katolik toplumunun onde gelen,geridekilere liderlik edebilecek bilgelikte olanlari varmis her toplumda o donem oldugu gibi. Iskoclar’in ,Irlanda’lilara olan tutumu ve Irlanda’lilarin topluma entegre olmaktaki sikintilarini gore St. Patrick’s kilisesinden Peder Edward Hannan’in Katolik Kilisesi cemiyetinden tanisik oldugu Michael Whelahan’in daha once birkac arkadasi ile oynadigi,ilgilendigi ama Irlanda’li oldugu icin hicbir Iskoc kulubunde oynamasina izin verilmeyen futbol ve futbol kulubu kurulmasi onerisini ciddi olarak dusunmeye baslamasi ile atilmis ilk Irlanda’li kulubun kurulusunun temelleri. Michael Whelahan ve Peder Hannan’in genc katolik guruplara actigi fikir hemen kabul gordugunde,kurulacak olan kulubun renkleri ve Motto’sunun tartisilacagi baska bir toplanti daha organize edilmis. Kulubun renklerinin Yesil-Beyaz olmasi kararlastirilmis dogal olarak. Motto olarak da : ‘’Erin Go Bragh ( Ireland For Ever)’’ belirlenmis. Kulubun ismi olarak da Irlanda’nin Latin dilindeki eski ismi olan Hibernian belirlenmis ve boylelikle 6 Agustos 1875’te resmi olarak kokleri Irlanda’ya dayanan ilk futbol kulubu kurulmus Iskocya’da : Hibernian. Takim ilk kuruldugunda bir oyuncu haric tum oyuncular Irlanda dogumluymus. O istisna olan bir tanesi de Iskocya dogumlu ama yine bir Irlanda’li. Takimin ilk kaptani da Michael Whelahan olmus.. Kuruldugu tarih ve arkasindaki destekci profili itibariyle Hibernian taraftarlari hala Yeryuzundeki ilk isci sinifi takiminin Hibernian oldugunda israr ederler..
Ilk olarak Edinbugh futbol birligine basvuruda bulunduklarinda resmen taninmak icin , aldiklari cevap ‘Once Iskoc futbol birligi’ne basvurun’’ olmus.. Iskoc Futbol Birligi’ne basvuruda bulunduklarinda aldiklari cevap da cok kibar olmamis : ‘’Biz burada Iskoc’larin oynamasina izin veriyoruz , Irlanda’lilarin degil’’.
Ama Little Ireland’da yetisen,buyuyen Irlanda’lilar boylesine cevaplara ve asagilamalara cok aliskin olduklarindan;onemsemeden calismalarini surdurmusler ve sadece kendi aralarinda hazirlik maclari yapmislar uzun sure. Bir yandan da kendileri ile mac yapacak bir takim aramakla vakit harcamislar. Aradan gecen onca zamandan sonra Iskoc Futbol otoritelerinin baskisini kiran bir kulup cikmis ; O kulup , bugun hala Edinburgh derbisinde karsilastiklari Heart of Midlothian. 1875’in 24 Araliginda Hibernian’in Hearts ile Meadow da oynadigi o mac da Iskoc sinirlarinda Irlanda kokenli bir kulubun oynadigi ilk resmi mac olmus. Duvarlarin kirilmasi ve Irlanda’lilarin Iskoc futboluna kabul edilmesi de bu sayede baslamis. Hearts ile oynadiktan sadece 3 hafta sonra,bir baska bulup,Thistle,Ikinci takimini Hibernian ile mac oynamak icin gondermis ve bundan 3 hafta sonra da bu kez as takim ile gelip bir mac daha oynamislar. Oynanan bu maclar , maclar sirasindaki ilgi ve Irlanda’li toplumunun her kosesine futbol sempatisinin yayiliyor olmasi once Edinburgh Futbol Birligi’nin inadini kirmis ve sonrasinda da basindan beri Hibernian’i yok sayan Iskoc Futbol Federasyonu, cok da istemeyerek Hibernian’in Iskoc Futbolu’na dahil olmasina izin vermek zorunda kalmis. Hibernian artik herkes tarafindan taninan resmi bir kulup olmasina ragmen Iskocya Kupasi’nda mucadele etmesine o sezon icin izin verilmemis.
Zamanla Hibernian’in varligi tum Iskocya’daki Katolik Cemaat tarafindan bilinmeye baslandiginda , 1887’de,Glasgow’da ‘’Poor Children Dinner’s Table’’ adli bir hayir kurulusu vasitasiyla Glasgow’un dogusunda sevilen ve sayilan bir karakter olan Katolik Rahip Walfrid , Hannan ve Whelahan’a Glasgow’a gelip Renton adli baska bir futbol takimi ile , bu hayir kurulusu icin bir gosteri maci oynamalari icin istekte bulunmus. Clyde’s Barrowland denilen yerde oynanan maci izlemek icin 12.000 kisinin geldigini goren Walfrid’in kafasinda o fikir o an belirmis ; Glasgow’daki Katolik Irlanda’larin da bir kulubu olmali.
O siralarda Glasgow’daki Irlanda’li nufusu 250.000’in uzerindeymis ve cok daha az bir toplululuktan Hannan ve Whelahan’in liderliginde bir futbol takimi cikabiliyorken,kendisinin de benzer bir method izleyerek ‘’Glasgow’un Hibernian’ini’’ ortaya cikarabilecegini dusunen Walfrid,aylar boyunca Glasgow’daki Katolik cemaatinin onde gelenleri ile toplantilar yapmis ve durumu anlatip onlari ikna etmeye calismis. Bu toplantilara,o sirada futbolun ve futbol kuluplerinin ne tur bir rant kapisi oldugunu goren simsarlarin da katilmasi,bir grup Katolik Liderin olaya biraz daha soguk yaklasmasina neden olsa da Walfrid,Kasim 1887’de,kendisinin gorev ve sorumluluk alani olan St. Mary’deki destekcileri ile birlikte yeni bir futbol kulubunu kurulacagini duyurmus.. Bircoklarinin ‘’Glasgow Hibernian’’ onerisine ragmen Walfrid,bunun insanlarin kafasinda karisikliga neden olabilecegi gerekcesiyle kulubun yeni kulubun ismini ‘Glasgow Celtic’ olarak aciklamis. Celtic’in dogdugu gun de bugun oluyor.
Sonralari anlasiliyor ki aslinda bu kararin alinmasinda bahsi gecen St.Mary bolgesi destekcilerinden iki tanesi,buradaki yatirim ve geri donus potansiyelini gorup,bir anlamda Walfrid’i de kandiran Pat Welsh ve John Glass. Kulubun kuruldugunu ilk duydugunda oldukca sevinen ve baslarda iyi iliskileri icinde olmak icin calisan Hibernian’in, Celtic ile arasinin acilmasina neden olan bir dolu olayin da daha sonra bas aktorleri olacaktir bu ikili..
Mayis 1888’de Celtic Park’in resmi acilisini da yine Hibernian yapmis. Cowlairs ile oynanan mac 0-0 bitmis ama buradan Glasgow Celtic kulubune ciddi bir gelir elde edilmis. Yine sonradan anlasilacagi uzere aslinda Pat Welsh ve John Glass’in kasasina bir gelir olmus bu aslinda. Ayni yilin 28 Mayis’inda bu kez Celtic,Celtic Park’taki ilk resmi macinda Glasgow’un bir diger futbol kulubu olan Rangers karsisina ciktiginda kadrosundaki 7 oyuncu Hibernian oyuncuymus.. Mactan cikan 5:2’lik skor Old Firm tarihinin ilk galibiyetini Glasgow’un dogu yakasina getirmis ve yuzyillarca surecek bir rekabetin fitili orada ateslenmis.
Ilerleyen haftalarda Celtic yine Hibernian’dan odunc aldigi oyuncularla maclara cikarken kulaktan kulaga aslinda Celtic kulubunun (John Glass) , bu oyuncularin bir cogu ile para karsilinda anlasmanin yollarini aradigina dair soylentiler dolasmaya baslamis ; ama tum bu iddialar,yakin arkadaslarinin kendilerine kazik atmayacagina cok emin olan Hannan ve Whelahan tarafindan goz ardi edilmis.. Hibernian’in neredeyse elde ettigi tum gelirler hayir kurumlarina giderken,Celtic’te John Glass ve ortaklari isi tamamen ticari anlamda ele almaya baslamislar ve yavas yavas Hibernian – Celtic ortakligi baska boyutlara gitmeye baslamistir o gunlerde. Ingiltere’de futbol tam da o donemde profesyonellesmis , Iskocya’da da profesyonel olarak oynanmasi icin gorusmelerin basladigi o donemde John Glass’in hem Irlanda kokenlerini ve dolayisiyla gocmen kimligini kullanarak , Hibernian’in en iyi oyuncularini almasi hem de yuksek paralar odeyerek Ingiliz oyunculari getirmesi ile de aradaki kalite farki tamamen acilmistir. Hibernian’in zaten kurulusundaki amacin iddiali bir futbol takimi olmaktan cok otesinde bir ideal olmasinin yaninda , kardes gordukleri insanlarin arasindan bir tanesinin,neredeyse tek amaci kendilerini zayiflatmakmiscasina hareket etmesi hala affedilir bir durum degildir Hibernian tarafinda..
Sanilanin aksine arkadaslarim ; bizim ideallerini ve temsil ettigi olusumu destekledigimiz takim Celtic degil ; Hibernian. Daha bir kac sene once Abramovic yuzunden Chelski diye alay ettigimiz olusum ile temelleri itibariyle cok da farkli olmayan bir Celtic kulubunden soz ediliyor burada.
Tipki Everton vs. Liverpool rekabetinde kokenlerinde halkcilik yatan takimin hangisi olduguna dair tum tartismalarda Everton agir basiyor olmasina ragmen Liverpool'a sempatimizin azalmasina engel olan 'Isci sinifi takimi' metaforu gibi , burada da Katolik Azinlik metaforu var karsimizda. Ayri basliklarda,ozellikle tartisilmasi gereken,boyle bir tartismanin icinde olursam da sayet ; muthis keyif alacagim bir konu bu.. Merhaba demek icin iyi bir post mu ya da iyi bir konu mu emin olamadim ama Highlands dolaylarindan olan biteni kendince bildirecek kisi oluyor bu satirlarin yazari ayni zamanda..
Turkce cevirisi yayinlandi mi emin degilim. Yayinlandiysa da hangi isimle yayinlandi bilmiyorum ama bulabilenlerin Alan Lugton imzasiyla yayinlanan ''The Making of Hibernian'' kitabina bir goz atmasini naçizane tavsiye ederim eger konuyla alakali olanlar varsa.. Hem goc ile alakali,hem Iskocya'daki topluma entegrasyonlari konusunda hem de bu iki kulubun tarihi ile alakali cok fazla detayi icinde barindiran keyifli ve faideli bir kitaptir..
Celtic vs Hibernian
Hibernian icin soylenecek seyler o kadar cok ki aslinda. Bu sezonun onlar icin iyi baslamayacagi sezon oncesi John Hughes’a verilmeyen transfer butcesinden belliydi belki ama Avrupa Ligi elemesinde cok kolay elenmeleri takimda ne varsa aldi goturdu denilebilinir.. Sol Bamba haricinde stoperi olmayan takim sezona en ihtiyaci olan yere bile takviye yapamadan girmisti ve bunun odulunu de onune gelenden gol yiyerek aldi. Ortalamanin altinda bir Sloven takimindan bile,ustelik Avrupa Kupasi elemesinde toplamda 5 gol yediler. Bu sezon gol yemedikleri mac neredeyse yok. Stokes’un da ayrilmasi ile Hibernian’i elle tutulur bir takim yapan ve herseye ragmen mac kazanmasini ya da macta kalmasini saglayan en onemli hattindan cok onemli bir oyuncu eksilmis oldu ve mevcut haliyle Hibs ortalama bir SPL takimi bile degil..
Parkhead’de Celtic’e karsi durabildikleri son mac aslinda cok uzakta degil. Fortune’un goluyle maca neredeyse yenik basladiklari maci Stokes ve Galbraith’in 90’da attigi gol ile kazanmislardi ama sonrasi Easter Road’da 1:4 ve Parkhead’de 2:3 kaybettiler. Celtic’e karsi oynanan son 3 macin hepsinde gol atan Stokes yok Hibernian’da. Ustelik Stokes bugunku rakipleri Celtic’e gitti. Hibs icin soylenecek kotu seyler bu kadarla da bitmiyor. Sol Bamba’nin bu macta oynamasinin supheli oldugu soyleniyordu hafta arasi , son haberlere gore Bamba iyilesmiyor. Macta olmamasi demek Hibs’in sifir savunmaci ile macta olmasi demek oluyor ayni zamanda.. Takimin as kalecisi olan Graham Stack uzun suredir yok. Marouane Zemmama yok ki orta sahada hem hucum hem savunma icin kilit oyunculardan.
Celtic sezona sampiyonluk icin favori olarak girdi ; sezon basladiktan sonra da yaptigi transferlerle guclendi denebilir. Boruc ayrildiktan sonra ciddi siritan kaleci eksikligini Forster ile kapatti. Zaluska’dan daha iyi bir kaleci en azindan. Geleneksel olarak en az 4 alternatifi olan forvet hattinda yapilacak her transfer belki gereksiz olabilirdi ama bu isim Stokes olunca hersey bir anda degisiliyor. Dunya capinda bir golcu degil belki ama 18 yasindan bu yana Iskoc Ligi’nde top oynayan , golculugunun yaninda bir orta saha oyuncusu kadar olan yetenekleri ile de her yerde kullanilacak bir oyuncu. Zaten bu sezonki Celtic forvetleri – Samaras haric – gol atan ama onun disinda oyunda olmayan oyuncular degil. Samaras da degil ama onun oyunun icinde olmasi son 3 sezonda bir cok Celtic’li orta saha oyuncusunun kariyerini sekteye ugratti. O da bir gercek.
Emilio Izaguirre yok bu macta Celtic’te. Charlie Mulgrew baslayacak demek oluyor bu. Hibernian gibi savunma zaaflari tavanda olan bir takima karsi hucumcu bir bek olmasindan kelli daha etkili olabilir Mulgrew. Scott Brown hafta arasi Celtic’in garip sekilde ideal 11’i ile ciktigi kupa macinda yoktu,iyilesmis. Cok elestiriliyor Scott Brown. Oysa bu Celtic takimi-yeniden yapilandigini dusunursek- onun etrafinda kurulan bir takim. Sezondaki su ana kadar olan goruntusuyle de Brown bu takimda kilit rolde. Ama kendisinden bekleneni yapabilmis degil. Sertlik getirdigi dogru ama Lennon’in bu sezon ondan bekledigi senelerdir olan sertliginin yaninda , 3’lu kurdugu orta sahayi toparlamasi. Ama Brown bundan cok uzakta. Kupa macinda onun yerinde oynayan Ki Sung Yong cok daha etkiliydi. Belki de o baslar. Izaguirre yerine Mulgrew , Brown yerine Yong’un basladigi Celtic bu haliyle Hibernian karsisinda her denemesinde pozisyona girerse hic sasirmam.
Hibernian’da kisitli butce ile sezon basladiktan sonra alinan santfor Darryl Duffy’nin ayaginda kirik var. Neredeyse hic oynamadi,sakat. Onun alinmis olmasi , Zemmama’nin yoklugunda Edwin De Graaf’in onunde orta saha oyuncusu gibi oynayan Riordan yerine hucumda Nish’i ikilemesi idi. Ama simdi o da sakat olunca Riordan ne oynadigini bile bilmeden oynamak zorunda kaliyor. De Graaf’in rolunu caldigi kesin ama bir forvet gibi de degil. Hibernian’in ne kadar organize olmayan bir takim oldugunu anlatmaya calisiyorum.
Konu Hibernian olunca aslinda bir mac postuna sigmayacak kadar yazabilir sadece Iskoc gazetelerini takip eden birisi bile. Celtic savunmasi da cok guvenilir sayilmaz. Hala zamanlari var bence gol yemiyor olsalar bile. Bu pozisyon vermedikleri icin degil.. Ama Hibernian savunmasina kiyasla cok sert kalir Celtic. Celtic’in 4-5 gol attigi ve son yillarda en rahat kazandigi Hibs maclarindan birisi olmasini bekliyorum ve bahislerimi de ona gore seciyorum.
Celtic H (1) @ 1.80 Stan James
Over 3,5 @ 2,62 Stan James
Celtic ilk yari over 0,5 @ 1.45 Superbahis
Celtic over 3,5 @ 4,20 Superbahis
Anthony Stokes anytime scorer @ 1,80 Stan James
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder